Skip to content

Dzisiaj, 1 lipca, w Warszawie zaczęła obowiązywać długo wyczekiwana Strefa Czystego Transportu (SCT). W Polsce jest to pierwsza strefa, która weszła w życie. W pierwszym etapie obejmie około siedem procent powierzchni stolicy: większość Śródmieścia, część dzielnic Praga-Północ i Praga-Południe. Temat budzi wiele kontrowersji – dla wielu osób wciąż nie są znane szczegóły dotyczące jej funkcjonowania, a także powody i rezultaty, jakie może przynieść jej wprowadzenie.  

Transport drogowy jest najważniejszym źródłem zanieczyszczenia powietrza przyczyniającym się do 35% tlenków azotu (NOx) emitowanych w Polsce. Oddychanie powietrzem o podwyższonych stężeniach NO2 może przyczyniać się do rozwoju wielu chorób, m.in. układu oddechowego i krążenia, a także wpływać na wzrost umieralności. Tylko w Polsce liczba zgonów przypisywanych długotrwałej ekspozycji na NO2 szacowana jest na 1,6 tys. rocznie. Długotrwałe narażenie na tę substancję powoduje również szereg problemów psychologicznych, takich jak lęk, stres, depresja, rozdrażnienie oraz gwałtowne zmiany nastroju. Mieszkańcy centralnych dzielnic dużych miast, zwłaszcza ci mieszkający blisko dużych arterii komunikacyjnych, narażeni są na NO₂ w poziomach ponad dwukrotnie wyższych niż te zalecane przez WHO.  

Strefy czystego transportu redukują stężenie dwutlenku azotu (NO2) średnio o około 20%. W niektórych przypadkach, jak w centrum Londynu, redukcje mogą sięgać nawet 46%. Są więc ważnym narzędziem w walce z zanieczyszczeniem powietrza w europejskich miastach, dlatego budowanie społecznego poparcia przy ich wdrożeniu jest kluczowe. komentuje Nina Józefina Bąk, dyrektorka Clean Cities Campaign w Polsce.

Warszawa znajduje się obecnie na 20 miejscu na 858 miast Europejskich, jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza PM2,5 (pył zawieszony) i 24 miejsce pod względem NO2 (dwutlenku azotu). Dane Rankingu ISGlobal, pokazują, że gdyby najnowsze (2021) globalne wytyczne WHO dotyczące jakości powietrza zostały spełnione w odniesieniu do zanieczyszczenia PM2,5, Warszawa mogłaby każdego roku uniknąć 2023 zgonów i 743 zgonów w odniesieniu do zanieczyszczenia NO2. 

W ramach inicjatywy Clean Cities Campaign Polska przygotowano raport dedykowany SCT. Jest on praktycznym poradnikiem dotyczącym tego jak skutecznie wprowadzać SCT, a także prezentuje rozwiązania dla władz miast oraz przykłady najlepszych praktyk z europejskich miast, w których Strefa Czystego Transportu już obowiązuje i gdzie okazała się skutecznym narzędziem w zmniejszaniu zanieczyszczenia powietrza i emisji dwutlenku węgla 

Przewodnik, Clean Cities Polska

Zanieczyszczenie powietrza prowadzi do ponad 40 tys. przedwczesnych zgonów i milionów chorób w Polsce każdego roku, a dzieci są szczególnie eksponowane na jego szkodliwy wpływ. Może to rzutować na ich zdrowie, rozwój i całe późniejsze życie. Sektor transportu jest jednym z głównych źródeł zanieczyszczeń w dużych miastach. Dlatego wszelkie działania ograniczające emisje z transportu będą pozytywnie wpływać na zdrowie nas wszystkich.komentuje wprowadzenie SCT Weronika Michalak, dyrektorka HEAL Polska.

Komunikat prasowy Clean Cities Campaign, dotyczący tego jak wprowadzać SCT z sukcesem, dostępny jest w tym miejscu.