W opublikowanym w październiku policy brief, zespół naukowców z Centrum Modelowania Meteorologicznego Instytutu Meteorologii i…
Najnowszy raport Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) pokazuje, że większość monitorowanych rzek, wód przejściowych i przybrzeżnych, a także znaczna część jezior w Europie jest zanieczyszczona co najmniej jednym z wielu niezwykle trwałych związków chemicznych uznawanych za szkodliwe dla ludzi i przyrody. Ekspozycja na PFAS, czyli grupę ponad 10 000 szeroko stosowanych syntetycznych chemikaliów, stanowi globalne zagrożenie dla zdrowia publicznego i środowiska. PFAS często są nazywane “wiecznymi chemikaliami” ponieważ mogą rozkładać się w przyrodzie nawet do 1000 lat. Na podstawie danych z 2022 r. pochodzących z około 1300 stanowisk monitorujących w Europie, 59% stanowisk w rzekach oraz 35% stanowisk w jeziorach przekroczyło standardy środowiskowe dla tych substancji.
Potrzebne są kompleksowe działania, by zapobiec przedostawaniu się tych substancji do środowiska oraz ich gromadzeniu się, a także by adekwatnie chronić obecne i przyszłe pokolenia przed niepotrzebnym narażeniem.
Problemy zdrowotne związane z PFAS i ich obecność w otoczeniu
Przedostawanie się PFAS do wody deszczowej, gleby, osadów i wody pitnej to nie jedyne źródło ekspozycji. Od patelni po kosmetyki, przez papierowe opakowania żywności po odzież – PFAS (substancje per- i polifluoroalkilowe) są szeroko stosowane także w produktach konsumenckich i w przemyśle. To wszystko sprawia, że często mamy z nimi styczność.
Dowody naukowe sugerują, że narażenie na PFAS może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Niektóre z nich mogą działać jako substancje endokrynnie czynne (z ang. Endocrine Disrupting Chemicals, w skrócie EDC), negatywnie wpływając na układ hormonalny. Potencjalne skutki zdrowotne obejmują uszkodzenia nerek i wątroby, nowotwory, zaburzenia płodności i pracy układu odpornościowego. Naukowcy odkryli także związek między narażeniem na PFAS w trakcie wczesnej ciąży a zwiększonym ryzykiem poronienia w pierwszym trymestrze.
Organizacja HEAL, Międzynarodowa Federacja Ginekologii i Położnictwa (FIGO) oraz Uniwersytet Kalifornijski w San Francisco (UCSF) opracowały wspólną infografikę, której celem jest podnoszenie świadomości na temat PFAS i ich wpływu na zdrowie.
Infografikę „Wpływ PFAS na zdrowie” można pobrać pod tym LINKIEM
Chcesz dowiedzieć się więcej? Poznaj 10 wskazówek, jak unikać EDC w domu i w jego otoczeniu.