Prawdziwa cena kryzysu klimatycznego – o czym pamiętać przed wyborami?

13 października to Międzynarodowy Dzień Ograniczania Skutków Katastrof ustanowiony przez ONZ. Ze względu na nasilające się skutki zmiany klimatu Polska jest coraz bardziej narażona na występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych, które powodują nie tylko coraz większe straty gospodarcze, ale również w naszym zdrowiu i życiu. Tylko znacząca redukcja emisji gazów cieplarnianych może ograniczyć coraz poważniejsze skutki katastrof.

Z obserwacji naukowców prowadzonych na przestrzeni ostatnich lat wynika, że w Polsce coraz częściej występują śmiercionośne fale upałów, susze, huraganowe wiatry, trąby powietrzne, powodzie, czy gwałtowne burze. Eksperci nie mają wątpliwości, że przez zmianę klimatu ekstremalne zjawiska pogodowe będą nie tylko coraz częstsze, ale będą powodowały coraz poważniejsze straty, zarówno ekonomiczne, jak i zewnętrzne koszty zdrowotne. Pewne jest, że potrzebujemy natychmiastowej redukcji emisji gazów cieplarnianych we wszystkich sektorach gospodarki – w tym odejścia od spalania węgla do 2030 roku. 

– Jedną z najbardziej tragicznych konsekwencji zmiany klimatu jest wzrost liczby katastrof naturalnych. Powodują one zarówno ludzkie tragedie jak i wielkie szkody naturalne. Doświadczamy tego także w Polsce. W tym roku susza nie tylko spowodowała straty rolników, ale także doprowadziła do problemów z dostępem do wody pitnej dla ludzi. Musimy jednak mieć świadomość, że jeśli nie powstrzymamy spowodowanej działalnością człowieka zmiany klimatu, to to, co dzieje się dzisiaj stanowi jedynie preludium do zakresu problemów jakie dotkną nas już wkrótce. Jeśli chcemy zapewnić bezpieczną przyszłość dla naszych dzieci to pilnie musimy ograniczyć emisję gazów cieplarnianych, tak aby do 2050 roku osiągnąć neutralność klimatyczną – wyjaśnia prof. Zbigniew Karaczun z SGGW, ekspert Koalicji Klimatycznej.

13 października odbędą się wybory do Sejmu i Senatu RP 

Najważniejszym zadaniem nowo wybranych parlamentarzystów będą radykalne działania na rzecz ochrony klimatu, jednak należy spodziewać się, że pewnych procesów nie da się już powstrzymać. Dlatego konieczne jest wdrożenie działań adaptacyjnych we wszystkich sektorach – szczególnie tych, które są najbardziej narażone – tak jak rolnictwo, leśnictwo, gospodarka wodna czy gospodarka komunalna. Na coraz poważniejsze wyzwania związane z kryzysem klimatycznym przygotować się musi również służba zdrowia, ponieważ negatywne skutki zmiany klimatu zagrażają naszemu zdrowiu i życiu.

– Ekstremalne zjawiska pogodowe zbierają bezpośrednie żniwo w postaci ofiar, ale także generują ogromne zewnętrzne koszty zdrowotne i obciążenie dla służby zdrowia, która niestety nie jest jeszcze dobrze przygotowana na wyzwania związane ze zmianą klimatu – także w zakresie medycyny katastrof. O skutkach zdrowotnych zmiany klimatu należy myśleć kompleksowo, podnosząc świadomość sektora zdrowia oraz adaptując system ochrony zdrowia do przyszłych zagrożeń – dodaje Weronika Michalak z organizacji HEAL Polska, zajmującej się wpływem czynników środowiskowych na zdrowie publiczne. 

Jeśli nie wyhamujemy procesu zmiany klimatu, która według WHO stanowi najpoważniejsze zagrożenie dla zdrowia współcześnie żyjących ludzi – czyli nie ograniczymy emisji gazów cieplarnianych i nie osiągniemy neutralności klimatycznej, nie uda nam się powstrzymać katastrofalnych skutków tego zjawiska. Może to spowodować, że nasze dzieci i wnuki będą żyły w znacznie gorszych warunkach niż my obecnie, a według skrajnych prognoz – mogą nie przeżyć. 

Jednocześnie podnosi się świadomość na temat wagi sytuacji i stanu środowiska – prawie trzy czwarte Polek i Polaków uważa, że stan, w jakim znalazła się Ziemia jest poważny i wymaga natychmiastowych działań, natomiast ostatnie tygodnie to fala protestów dziesiątek tysięcy ludzi w Polsce przeciwko opieszałej polityce klimatycznej i zbyt niskiej ambicji w walce ze zmianą klimatu. 

W 2019 roku Międzynarodowy Dzień Ograniczania Skutków Katastrof poświęcony jest ograniczaniu szkód w infrastrukturze krytycznej oraz zapewnieniu dostępu do podstawowych usług – w tym do placówek opieki zdrowotnej.