Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla błękitnego nieba – #CzystePowietrzeDlaWszystkich

7 września 2020 r. to pierwszy w historii Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza i Błękitnego Nieba, zorganizowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ). Z tej okazji HEAL nawiązał partnerstwo z ponad 15 miastami w całej Europie. Pod hasłem „Nasze zdrowe miasto jutra” określiliśmy działania, które miasta mogą podejmować w zakresie transportu, terenów zielonych i ciepłownictwa, aby poprawić stan zdrowia i zapewnić wszystkim czyste powietrze oraz kontynuować działania na rzecz klimatu.

Zanieczyszczenie powietrza jest największym środowiskowym zagrożeniem dla zdrowia i jedną z głównych przyczyn zgonów i chorób na całym świecie. Dzieci są najbardziej narażoną grupą na zanieczyszczone powietrze – oddychanie nim będzie negatywnie wpływało na ich zdrowie przez całe życie. Zła jakość powietrza jest również głównym czynnikiem ryzyka poważnych chorób przewlekłych u dorosłych, w tym chorób serca i płuc, a także raka.

Miasta dla ludzi
Miasta powinny być przyjazne dla wszystkich mieszkańców, nie tylko dla użytkowników samochodów. Ograniczenie ruchu samochodowego to działanie na rzecz poprawy jakości powietrza i zdrowia, ale także prowadzące do wzrostu komfortu życia.

Postulujemy:

• Utworzenie stref wolnych od ruchu samochodowego w centrach miast, powiększanie terenów zielonych i rozbudowywanie infrastruktury dla pieszych;
• Wdrażanie planowania i projektowania przestrzennego zapewniającego dogodny dojazd do pracy i realizację codziennych potrzeb bez użycia samochodu.

Piesi i rowerzyści na pierwszym miejscu
Chodzenie pieszo i jazda na rowerze to świetny sposób poruszania się po mieście – poprawia zdrowie poprzez podejmowaną aktywność fizyczną oraz prowadzi do redukcji zanieczyszczeń powietrza.

Postulujemy:

• Rozbudowę bezpiecznych ścieżek rowerowych w centrum miasta i na przedmieściach, w tym tzw. autostrad rowerowych
• Utworzenie miast przyjaznych dla pieszych zapewniających bezpieczne i wygodne poruszanie się bez utrudnień dla osób niepełnosprawnych, zachęcających do spacerów, odpoczynku, aktywności ruchowych i rekreacji.

Zrównoważony i bezpłatny transport publiczny
Miasta wolne od nadmiaru samochodów potrzebują niezawodnego i zielonego transportu publicznego. Samorządy powinny zapewnić dobrze rozwiniętą, skoordynowaną i przyjazną zdrowiu komunikację.

Postulujemy:

• Zapewnienie niezawodnego, dobrze rozwiniętego i niskoemisyjnego transportu zbiorowego, który powinien stanowić alternatywę dla poruszania się samochodem;
• Bezpłatnego transportu miejskiego dla wszystkich mieszkańców.

Miejskie tereny zielone
Miejskie tereny zielone, takie jak parki, zieleń uliczna, trawniki czy ogrody miejskie, mogą wpływać na poprawę zdrowia psychofizycznego, a nawet redukować śmiertelność i zapadalność na choroby cywilizacyjne. Dzieje się tak dzięki łagodzeniu stresu, budowaniu więzi społecznych, umożliwianiu podejmowania aktywności fizycznej oraz ograniczaniu ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza, podwyższony poziom hałasu miejskiego czy efekt tzw. miejskiej wyspy ciepła.

Postulujemy:

• Zagwarantowanie rozwoju i ochrony miejskich terenów zielonych;
• Rozwój atrakcyjnej oferty spędzania czasu w mieście dla wszystkich grup wiekowych – z możliwością spacerów, podejmowania aktywności fizycznej, zabawy i relaksu.

Nie dla węgla w mieście i poza nim
Emisje ze spalania węgla zatruwają wieloma szkodliwymi związkami powietrze, którym wszyscy oddychamy – doprowadzając tym samym do rozwoju wielu chorób i wyższej śmiertelności mieszkańców. W „zdrowych miastach jutra” nie ma miejsca dla dymiących pieców i kotłów na paliwa stałe.

Postulujemy:

• Programów termomodernizacji dostosowanych do potrzeb mieszkańców – które nie wykluczają najuboższych i pozwalają każdemu niewielkim nakładem wymienić źródło ciepła;
• Wdrożenia przez samorządy ambitnych zapisów uchwał antysmogowych, które pomogą rozwiązać problem zanieczyszczonego powietrza w miastach.