Informacja prasowa – Cel klimatyczny UE nie odzwierciedla pilności ochrony zdrowia – organizacje zdrowotne apelują do państw członkowskich o zdecydowane działania

Proponowany przez Unię Europejską cel klimatyczny na 2040 rok – redukcja emisji krajowych o 90%, przy jednoczesnym dopuszczeniu do 3% redukcji poprzez międzynarodowe kredyty węglowe – może osłabić działania na rzecz ochrony zdrowia. Health and Environment Alliance (HEAL) apeluje do państw członkowskich o wzmocnienie zobowiązań klimatycznych, by chronić zdrowie, zamiast opóźniać i osłabiać tak potrzebne działania.

Zmiana klimatu to zagrożenie dla zdrowia publicznego – im dłużej UE zwleka z podjęciem zdecydowanych działań, tym wyższe będą koszty zdrowotne. Obecna fala upałów jest bolesnym przypomnieniem skutków zmiany klimatu i pokazuje, że konieczne jest nieprzerwane zaangażowanie w redukcję emisji. Niestety, propozycja Komisji Europejskiej otwiera furtkę dla państw opóźniających działania. Wzywamy decydentów unijnych do przyjęcia strategii chroniącej zdrowie i zaprzestania unikania koniecznych działań – mówi Claudio Lanza, Starszy Specjalista ds. polityki i rzecznictwa na rzecz zdrowia i klimatu w HEAL.

Dopuszczenie możliwości kompensowania emisji poprzez offsety w krajach trzecich podważa sens ograniczania zanieczyszczeń i wysiłki na rzecz ochrony zdrowia publicznego w Europie. Większość emisji gazów cieplarnianych w UE pochodzi ze spalania paliw kopalnych w transporcie, energetyce i przemyśle. W tych procesach spalania, oprócz CO₂, uwalniane są także duże ilości zanieczyszczeń powietrza, które pogarszają jego jakość lokalnie i regionalnie, prowadząc do poważnych konsekwencji zdrowotnych i kosztów.

Krajowe redukcje są potrzebne, aby zapewnić weryfikowalne cięcia emisji. Dodatkowe możliwości kompensowania słabych wyników w jednym sektorze nadwyżkami w innym grożą powstaniem luk, które będą opóźniać realną dekarbonizację – szczególnie w kluczowych sektorach mających bezpośredni wpływ na zdrowie, takich jak transport, rolnictwo i mieszkalnictwo.

Skutki zmiany klimatu dla zdrowia są coraz bardziej odczuwalne: latem 2023 roku odnotowano ponad 47 000 zgonów z powodu upałów – to drugi najwyższy wynik od 2015 roku. Dym z pożarów pogarsza jakość powietrza, szczególnie dotykając osoby najbardziej narażone. Co trzeci Europejczyk cierpi na alergie, które nasilają się przez wydłużony sezon pylenia. Paliwa kopalne napędzają zmianę klimatu, zanieczyszczenie środowiska i przedwczesne zgony. Większość Europejczyków uważa również, że przeciwdziałanie zmianie klimatu powinno być priorytetem w celu poprawy zdrowia publicznego i jakości życia – wynika z ostatniego badania Eurobarometru.

W obliczu rosnących wątpliwości państw członkowskich UE co do działań w zakresie adaptacji i łagodzenia skutków zmiany klimatu, HEAL przypomina o zobowiązaniach wynikających z Porozumienia Paryskiego, zakładającego ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C względem poziomu sprzed epoki przemysłowej. Z uwagi na zdrowotne koszty niepodejmowania działań, HEAL podkreśla, że Unia Europejska powinna osiągnąć neutralność klimatyczną do 2040 roku.