Skip to content

Zanieczyszczenia powietrza wpływają na aktywność bakterii powodujących infekcje układu oddechowego i osłabiają działanie antybiotyków – wynika z najnowszych badań naukowców z uniwersytetu w Lancaster


Światowa Organizacja Zdrowia uznaje zanieczyszczenie powietrza za jedno z najważniejszych współczesnych zagrożeń zdrowia publicznego, które dotyczy ludzkości na całym świecie. Szacuje się, że rocznie z powodu unoszących się w powietrzu szkodliwych substancji umiera przedwcześnie 7 milionów ludzi.
Zanieczyszczenie powietrza od lat stanowi temat badań naukowców na całym świecie. W ostatnim czasie odnotowano korelację stężenia pyłów zawieszonych z rozwojem choroby Alzheimera czy nasileniem symptomów depresji. Negatywnie wpływa ono również na rozwój płodu oraz ma związek z obniżonym IQ u dzieci.
Badacze z Uniwersytetu w Leicester dokonali analizy wpływu zanieczyszczenia powietrza na zdrowie z zupełnie nowej perspektywy i odkryli związek pomiędzy aktywnością bakterii w układzie oddechowym a sadzą (która jest jednym z głównych składników pyłu zawieszonego). Wnioski z badań naukowcy opublikowali w magazynie Environmental Microbiology.
Opis przeprowadzonych badań informuje, iż zanieczyszczenie powietrza bezpośrednio wpływa na aktywność bakterii przyczyniających się do infekcji górnych dróg oddechowych, a także zmienia efektywność leczenia antybiotykami. Odkrycie to otworzyło drogę do nowego myślenia o rozwoju niektórych schorzeń. Wykazano bowiem, że w rejonach o nasilonych stężeniach zanieczyszczeń powietrza występuje częstsza zachorowalność na choroby, u których podstaw leżą infekcje bakteryjne. W tym celu przebadano mikroby żyjące w nosie, gardle i płucach.
Badając właściwości sadzy zauważono, że zmienia ona sposób, w jaki bakterie rosną i tworzą kolonie – to może pozwalać im na przetrwanie w nabłonku układu oddechowego, a także skuteczne przemieszczanie się i atakowanie systemu odpornościowego.
W badaniach skupiono się na dwóch ludzkich patogenach: pneumokokach i gronkowcu złocistym, które powodują choroby układu oddechowego, jednocześnie charakteryzując się wysoką odpornością na antybiotyki. Odkryto, że sadza zmienia odporność gronkowca złocistego na antybiotyki i znacząco zwiększa odporność pneumokoków na penicylinę, która w pierwszej kolejności podawana jest pacjentom chorym na zapalenie płuc. Dodatkowo, umożliwia ona pneumokokom rozchodzenie się z nosa w niższe partie dróg oddechowych, co wywołuje rozwój choroby.
Wyniki przedstawione na łamach Environmental Microbiology skomentowała przewodnicząca zespołu badawczego dr Julie Morrissey: „Badania zwiększają nasze rozumienie wpływu zanieczyszczeń powietrza na ludzkie zdrowie. Ta praca pokazuje, że aktywność bakterii powodujących infekcje układu oddechowego jest w pewnym stopniu zależna od zanieczyszczeń powietrza, które zwiększają ryzyko infekcji i wpływają na efektywność leczenia schorzeń za pomocą antybiotyków”.
Pomimo wielu wyników badań potwierdzających negatywny wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, jakość powietrza w wielu miejscach na świecie nadal nie spełnia wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia. Jednocześnie jakość powietrza w Polsce w zdecydowanej większości stref nie spełnia nawet norm krajowych, co więcej – należy do najgorszych w Unii Europejskiej, zagrażając życiu i zdrowiu mieszkańców naszego kraju. Dotychczasowe apele obywateli i organizacji zajmujących się zdrowiem w naszym kraju nie przyniosły wystarczających zmian, które wpłynęłyby na obniżenie poziomów alarmowania i dzięki temu lepsze informowanie obywateli o zagrożeniu oddychania zanieczyszczonym powietrzem.