Skip to content

Za przestarzałą technologię wytwarzania energii ze spalania węgla polski podatnik płaci wysoką cenę. Skutkuje ona nie tylko zanieczyszczonym powietrzem, ale także zewnętrznymi kosztami zdrowotnymi, opiewającymi na kwotę ok. 40 miliardów dolarów rocznie. Jak informuje nowy raport HEAL: Ukryte koszty. Jak wycofanie dotacji do paliw kopalnych poprawi zdrowie publiczne, kwota ta porównywalna jest do sumy potrzebnej na budowę ok. 34 nowych szpitali lub zapewnienie pensji dla ok. 30 tys. lekarzy.

Dotowanie spalania paliw kopalnych, w przeciwieństwie do kondycji służby zdrowia w niektórych państwach grupy G20, ma się dobrze. Rządy państw G20 (do których należy Wspólnota Europejska) w roku 2014 przekazały 444 mld dolarów w ramach dopłat dla sektora paliw kopalnych – węgla, ropy i gazu. Jednocześnie spalanie paliw kopalnych w tym samym roku – wskutek emisji szkodliwych zanieczyszczeń powietrza –  doprowadziło do powstania kosztów zdrowotnych w kwocie średnio sześciokrotnie większej (ok. 2,76 biliona dolarów). W Polsce wskaźnik ten był dużo wyższy – koszty związane z zanieczyszczeniami powietrza przekroczyły kwoty dopłat aż 26 razy (prawie 40 mld dolarów kosztów wobec 1,5 mld dopłat).
Kwota przedstawiona w raporcie i tak jest mocno niedoszacowana, ponieważ bierzemy pod uwagę monetyzację przedwczesnych zgonów, a pomijamy hospitalizację związaną z chorobami, spadek produktywności czy koszt utraconych dni pracy – tłumaczy Marlena Kropidłowska-Okraska z HEAL.
[su_youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=4p8PVbhSS-I&feature=youtu.be” autoplay=”yes”] Mimo coraz wyższej świadomości społecznej na temat szkód powodowanych przez spalanie paliw kopalnych, a także w opozycji do ogólnoświatowych zobowiązań do ograniczenia emisji CO2 do atmosfery, rządy wielu państw wciąż pompują miliardy środków publicznych w wykorzystanie ropy, węgla i gazu. W 2009 roku przywódcy państw grupy G20 zgodzili się, że należy zakończyć dotowanie paliw kopalnych. Od tego czasu minęło prawie 10 lat, a za słowami nadal nie stoją czyny.
Za spalanie paliw kopalnych płacimy naszym zdrowiem, ponieważ w konsekwencji produkcji energii ze źródeł nieodnawialnych emitowane są substancje odpowiedzialne za zanieczyszczenie powietrza i zmianę klimatu. Oddychając zanieczyszczonym powietrzem ludzie wykazują podwyższoną zachorowalność na choroby układu oddechowego, krążenia, udary mózgu, zawały czy nowotwory. Tylko w Polsce z powodu wysokich stężeń zanieczyszczeń powietrza przedwcześnie umiera prawie 50 tys. osób rocznie. Koszty zewnętrzne (wszystkie koszty, na które składają się choroby wywołane zanieczyszczeniami powietrza) związane ze spalaniem paliw kopalnych w Polsce opiewają nawet na 40 mld dolarów.
Wycofując dotacje do węgla, ropy i gazu rządy odchodziłyby stopniowo od tej szkodliwej dla zdrowia i środowiska formy produkcji energii. Jednocześnie, zaoszczędzone w ten sposób środki można by przeznaczyć na rozwój odnawialnych źródeł energii, politykę prozdrowotną czy wzmocnienie opieki medycznej. Jak podaje raport HEAL, za kwotę dopłat przeznaczanych na spalanie węgla w Polsce można by postawić 34 nowe szpitale lub zapewnić etaty dla 30 tys. lekarzy.
Z punktu widzenia zdrowia publicznego niezbędne jest stopniowe odchodzenie od szkodliwych, zanieczyszczających powietrze i środowisko sposobów pozyskiwania energii oraz inwestowanie w źródła odnawialne, znacznie mniej degradujące zdrowie człowieka. Redukcja emisji zanieczyszczeń powietrza, także z produkcji energii elektrycznej przyniesie pozytywne konsekwencje dla nas wszystkich – podkreśla Weronika Michalak z HEAL.
Z powyższym głosem zgadzają się lekarze i eksperci zdrowia publicznego. Prof. Michał Krzyżanowski z King’s College London stanowczo twierdzi, iż „Istnieje pilna potrzeba transformacji energetycznej w kierunku rozwoju źródeł energii przyjaznych zdrowiu i jednoczesnego wycofywania spalania węgla”.

CZYTAJ RAPORT

Więcej szczegółów na temat subsydiowania węgla w Polsce można znaleźć w raporcie pt. Ukryte koszty. Jak wycofanie dotacji do paliw kopalnych poprawi zdrowie publiczne [wersja polska będąca podsumowaniem raportu/ pełna wersja angielska]
Osoba do kontaktu:
Marlena Kropidłowska-Okraska, marlena@env-health.org,  + 48 724 179 231