Rtęć silnie truje ludzi i środowisko. Obywatele apelują do decydentów UE o wycofywanie stosowania amalgamatu dentystycznego. [Informacja prasowa]

Już jutro, 6 grudnia, przedstawiciele trzech instytucji europejskich – Komisji, Parlamentu i Rady spotkają się w celu omówienia tekstu rozporządzenia w sprawie rtęci, w tym jego stosowania w stomatologii. Organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną zdrowia i środowiska, a także stowarzyszenia dentystów wzywają do wprowadzenia zakazu jego użytkowania.
Europa jest największym użytkownikiem wypełnień amalgamatowych na świecie. Szacuje się, że Europejczycy w swoich ustach noszą obecnie ok. 1000 ton rtęci, która ponownie dostanie się do środowiska – wskutek nieprawidłowego składowania odpadów dentystycznych, rozkładu tkanek lub kremacji. A rtęć i jej związki są wysoce toksyczne dla ludzi, szczególnie dla kobiet w ciąży i układu nerwowego rozwijającego się płodu.
Amalgamat dentystyczny zawiera rtęć, która w pewnych warunkach może przekształcić się w działającą neurotoksycznie metylortęć. Metylortęć natomiast ma zdolność koncentracji w organizmach żywych – przede wszystkim w rybach, które spożywane są przez miliony Europejczyków. Konsumując ryby skażone rtęcią ludzie narażeni są na powtórne zatrucie jej związkami. Dlatego naukowa rada konsultacyjna przy Komisji Europejskiej uznaje stosowanie rtęci w wypełnieniach stomatologicznych za obciążone ryzykiem „zatrucia wtórnego” [1] oraz zaleca zaprzestanie jej stosowania przy wypełnieniach u kobiet i dzieci [2].
Potrzebne są ambitne regulacje do ograniczenia stosowania rtęci w UE i wycofywania jej ze stomatologii. Posłowie Parlamentu Europejskiego głosowali za zakończeniem stosowania amalgamatu do roku 2022 (przy pewnych wyjątkach) ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży, karmiących piersią oraz dzieci. Obecnie już ponad 66% wypełnień stomatologicznych w UE powstaje bez użycia rtęci, a teraz nadszedł czas, by stało się to normą we wszystkich krajach ­– twierdzi Elena Lymberidi-Settimo z Europejskiego Biura Ochrony Środowiska.
Komisja Europejska przeprowadziła konsultacje społeczne dotyczące stosowania rtęci w stomatologii. Aż 88% osób poparło stopniowe wycofywanie amalgamatu, a 12% wezwało do zakończenia jego stosowania. Dlaczego więc Komisja nie miałaby uwzględnić tego głosu? – pyta Marie Grosman z organizacji World Alliance for Mercury-Free Dentistry. Co więcej, koszt stosowania amalgamatu, mimo jego niższej ceny pierwotnej, jest w rzeczywistości wyższy niż wypełnień innych rodzajów. Uwzględniając koszty środowiskowe, zatrucie powietrza, wody i gleb, a także koszty zdrowotne związane z powtórnym zatruciem, jest to ok. 82 euro więcej w stosunku do wypełnienia amalgamatowego. A Komisja Europejska jedynie rekomenduje stosowanie tzw. separatorów amalgamatu oraz stosowanie go w formie kapsułkowanej, co w rzeczywistości nie przyczyni się do zmniejszenia jego użytkowania.
Wobec powyższych faktów podstawą wydaje się zakazanie stosowania amalgamatu u kobiet w ciąży i dzieci, a następnie u wszystkich pacjentów. Dodatkowo, wprowadzenie regulacji UE związanych z rtęcią jest niezbędne przed ratyfikacją tzw. Konwencji Minamata w Sprawie Rtęci – kluczowego dokumentu o zasięgu globalnym, którego celem jest ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska przed antropogenicznymi emisjami i uwolnieniami rtęci oraz związków rtęci.
Rtęć wykazuje silne działanie neurotoksyczne na mózg człowieka – w grupie osób najbardziej narażonych są dzieci, niemowlęta i rozwijające się płody. Kilka krajów członkowskich już ogłosiło, że nie będą stosować amalgamatów u dzieci i kobiet w ciąży. Teraz czas na regulacje unijne. – podsumowuje Genon Jensen z organizacji Health and Environment Alliance (HEAL).
Około 20 procent wszystkich wypełnień amalgamatowych w Unii Europejskiej stosowanych jest w Polsce. Ministerstwo Zdrowia wciąż dopuszcza i zaleca stosowanie rtęci w stomatologii, mimo jednoczesnej rekomendacji niestosowania tego rodzaju wypełnień u dzieci i kobiet w ciąży. Jednak głównym źródłem emisji rtęci do środowiska w naszym kraju pozostaje spalanie węgla w elektrowniach węglowych. Rtęć stosowana i uwalniania jest także w procesie produkcji baterii, świetlówek, niektórych kosmetyków czy środków ochrony roślin.
[END] [1] Opinia w sprawie zagrożeń dla środowiska i pośrednich skutków zdrowotnych związanych z uwalnianiem się rtęci z amalgamatu dentystycznego (aktualizacja 2014) 
[2] Ostateczna opinia na temat bezpieczeństwa amalgamatu dentystycznego i alternatywnych materiałów stomatologicznych konserwatorskich dla pacjentów i użytkowników  (29 kwietnia 2015) 
Informacja prasowa w formacie pdf