Debata o jakości powietrza w Warszawie – połączone siły miasta i organizacji eksperckich

W środę, 27 stycznia, o godz. 18.00, w Bibliotece Narodowej miała miejsce debata poświęcona jakości powietrza w stolicy. Na pytanie „Jak dbać o czyste powietrze w Warszawie?” odpowiadali eksperci organizacji pozarządowych, przedstawiciele Urzędu Miasta Warszawy, WIOŚ czy Mazowieckiej Agencji Energetycznej. Była to kolejna debata z cyklu ekoWarszawa – rozmowy wokół Programu Ochrony Środowiska. 

EkoWarszawa – rozmowy wokół Programu Ochrony Środowiska to przestrzeń do dyskusji z mieszkańcami Warszawy, którym bliska jest troska o środowisko stolicy i właściwy rozwój ekosystemu miejskiego. Organizatorem spotkań jest miasto Warszawa, a celem – dyskusja z mieszkańcami na temat tworzonego Programu Ochrony Środowiska dla m.st. Warszawy. Będzie on dokumentem określającym kierunki, cele i zadania w kształtowaniu i zarządzaniu środowiskiem stolicy. Zanim zostanie poddany konsultacjom społecznym (kwiecień/maj 2016 r.), jeszcze na etapie jego tworzenia, władze Warszawy chcą usłyszeć sugestie, rady i pomysły mieszkańców. Dlatego zaplanowano cykl publicznych debat poświęconych tej tematyce.
Dwie pierwsze debaty („Jak planować zielone miasto?” oraz „Eko-aktywni w działaniu”) odbyły się jeszcze w 2015r. Trzecia dotyczyła jakości powietrza i tego, co można i należy zrobić, by powietrze w stolicy uległo poprawie i nie zagrażało zdrowiu mieszkańców.
W debacie udział wzięli: Tadeusz Bartosiński – Zastępca Dyrektora Biura Drogownictwa i Komunikacji Urzędu m.st. Warszawy, Bartosz Dubiński – Prezes Zarządu Mazowieckiej Agencji Energetycznej Sp. z o.o., Tomasz Klech – Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie, Jakub Jędrak – Polski Alarm Smogowy, Łukasz Adamkiewicz – HEAL Polska. Moderatorem spotkania był dr hab. inż. Artur Badyda, Politechnika Warszawska. Spotkanie otworzył Michał Olszewski, zastępca Prezydenta m.st. Warszawy.
Podczas pierwszej sesji paneliści mieli możliwość przedstawienia swoich stanowisk w kwestiach kluczowych dla poprawy jakości powietrza w stolicy, analizując następujące zagadnienia: Jaka jest jakość powietrza w mieście? Czy rzeczywiście jest tak zła jak twierdzą niektórzy? Jakie są główne źródła zanieczyszczenia powietrza w mieście? Co można, a co należy zrobić dla poprawy jakości powietrza w Warszawie? Jak miasto może, a jak powinno współpracować z mieszkańcami i organizacjami ekologicznymi działającymi na rzecz poprawy jakości powietrza? Jak zachęcać mieszkańców do korzystania z transportu publicznego?
Łukasz Adamkiewicz z HEAL Polska zwrócił uwagę na brak reprezentantów sektora zdrowia, zarówno wśród mieszkańców i mieszkanek Warszawy, jak i ze strony urzędu m.st. Warszawy. Obniżenie szkodliwych dla zdrowia poziomów zanieczyszczeń powietrza wymaga wspólnego działania wszystkich grup, dlatego lekarze powinni odgrywać ważną rolę w walce z zanieczyszczeniami powietrza, a tym samym dbaniu o zdrowie Polaków i Polek. Podkreślił on także, że – pracując nad redukcją stężeń zanieczyszczeń – Warszawa powinna wykazywać ambicje do osiągnięcia nie tylko  poziomów określonych polskim prawem, ale również wartości rekomendowanych przez WHO (bardziej rygorystycznych i dzięki temu zapewniających lepsze zdrowie publiczne mieszkańców).
Po pierwszej części spotkania uczestnicy – głównie mieszkańcy stolicy i przedstawiciele organizacji pozarządowych – proszeni byli o zadawanie pytań lub przedstawianie postulatów. Pojawiło się wiele głosów krytycznych dla aktualnej polityki transportowej i gospodarki terenami zielonymi na terenie Warszawy. Mieszkańcy stanowczo domagali się efektywnych działań samorządu w zakresie redukcji źródeł zanieczyszczenia powietrza, a także rezygnacji z rozbudowywania gęstej sieci dróg na rzecz parków i skwerów. Krytykowali oni system informacji o aktualnych poziomach zanieczyszczeń powietrza, argumentując, że wprowadzani są w błąd – z jednej strony miasto zachęca do spacerów i spędzania czasu na otwartym powietrzu, z drugiej – w tym samym momencie WIOŚ informuje o niebezpiecznych stężeniach zanieczyszczeń i poziomach przekraczających dopuszczalne limity, podczas których odradzana jest jakakolwiek aktywność fizyczna.
Niektórzy z uczestników wydarzenia – przedstawiciele ruchu „Warszawa bez Smogu” – przynieśli materiały podkreślające istnienie problemu niskiej emisji w mieście (zdjęcia dymiących kominów) argumentując, że władze nie prowadzą wystarczająco efektywnych działań na rzecz kontroli spalania śmieci i na terenie Warszawy oraz że brakuje regulacji zakazujących spalane paliw stałych najniższej jakości. Obecni na spotkani reprezentanci „Warszawskiego Alarmu Smogowego” przypomnieli, że stolica dysponuje jedynie czterema stacjami monitoringu powietrza, które nie stanowią wystarczającego i rzetelnego źródła informacji o aktualnych zanieczyszczeniach. Poruszono także problem wysokiej emisji, czyli zanieczyszczeń pochodzących z przemysłu i energetyki, również stanowiącej istotny problem – bez redukcji tzw. „tła”, które one stanowią, nie jest możliwa skuteczne obniżenie stężeń zanieczyszczeń do poziomów bezpiecznych dla zdrowia.
Ostatnia część wydarzenia poświęcona została – chwilami burzliwej – dyskusji na temat możliwych rozwiązań i sposobów walki ze smogiem, a także uwzględniania głosów mieszkańców i organizacji w zarządzaniu miastem oraz podejmowaniu strategicznych decyzji w zakresie planowanych inwestycji i ich wpływu na tereny zielone Warszawy oraz zdrowie mieszkańców.
Więcej informacji o wydarzeniach w ramach programu EkoWarszawa:
http://www.um.warszawa.pl/en/aktualnosci/debata-o-powietrzu-w-warszawie
Nagranie z debaty:
https://www.youtube.com/watch?v=lLOqR1Hz8j0