Apel 76 międzynarodowych organizacji o walkę z brudnym powietrzem

W związku z rozpoczynającymi się właśnie negocjacjami nad przepisami dotyczącymi jakości powietrza, 76 organizacji pozarządowych z całej Europy wysłało apel do Ministrów, Komisarzy oraz Europosłów o ambitną walkę z zanieczyszczonym powietrzem, znacząco niszczącym zdrowie Europejczyków.

W swoim liście organizacje apelują o wsparcie priorytetów dla rozpoczynających się negocjacji trójstronnych nad tzw. dyrektywą NEC (national emissions ceilings). Wśród postulatów organizacji znalazły się takie punkty jak wsparcie zobowiązania redukcji emisji odpowiadające co najmniej 52% poprawie zdrowia publicznego w 2030 w całej UE, ambitną walkę z zanieczyszczeniami powodowanymi przez emisję rtęci, metanu, amoniaku czy pyłu zawieszonego oraz nie godzenie się na wprowadzanie „elastyczności” do dyrektywy, które w efekcie mogą rozmyć jej podstawowe założenia. Wedle sygnatariuszy, kluczowe jest także zapewnienie społeczeństwu prawa do dostępu do informacji, udziału w tworzeniu krajowych programów kontroli zanieczyszczenia powietrza oraz dostępu do sądów (jeśli działania rządu nie są zgodne z zapisami dyrektywy).
W całej Europie zanieczyszczenia powietrza zbierają śmiertelne żniwo. Szacuje się, że aż 430 000 ludzi umiera każdego roku z powodu koncentracji szkodliwych związków w atmosferze. Zanieczyszczenia powietrza przyczyniają się do rozwoju i nasilenia wielu chorób, takich jak astma, alergie, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), rak płuca, zaburzenia prenatalne, zaburzenia wczesnego rozwoju dziecka, czy cukrzyca, otyłość i białaczka dziecięca.
W Polsce z powodu zanieczyszczeń powietrza przedwcześnie umiera każdego roku ponad 40 000 osób.
Health and Environment Alliance (HEAL) jest sygnatariuszem apelu.
Pełna treść listu poniżej:

Wspólny Apel o Czyste Powietrze

 
Do: Ministrów Środowiska państw członkowskich UE, Komisarza UE ds. Środowiska, Gospodarki Morskiej i Rybołówstwa, Komisarza UE ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, Przewodniczącej Komisji Środowiska Parlamentu Europejskiego i Posłów: Julie Girling, Seb Dance, Jens Gieseke, Catherine Bearder, Katerina Konečná, Bas Eickhout oraz Piernicola Pedicini.               
List otwarty podpisany przez 76 międzynarodowych organizacji działających na rzecz ochrony zdrowia publicznego, środowiska, społeczeństwa obywatelskiego, rolnictwa ekologicznego i praw zwierząt dotyczący otwarcia negocjacji trójstronnych nad dyrektywą o krajowych pułapach emisji (NEC). 
Bruksela, 22 lutego 2016             
Szanowni Ministrowie,
Szanowni Komisarze,   
Szanowni Europosłowie,            
W tym tygodniu rozpoczynać będziecie Państwo negocjacje trójstronne dotyczące krajowych pułapów emisji dyrektywy NEC. Wprowadzenie dyrektywy to niepowtarzalna okazja, aby UE stanęła na drodze do czystego powietrza i by każdego roku uratować życie tysiącom europejskich obywateli.               
Zanieczyszczenie powietrza jest „niewidzialnym zabójcą”, powodującym 403 000 przedwczesnych zgonów w Unii Europejskiej (tylko w 2012 roku). Zła jakość powietrza przyczynia się do ciężkich chorób przewlekłych, głównie układu sercowo-naczyniowego i układu oddechowego, takich jak astma, alergie, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), rak płuca, ale także zaburzenia prenatalne i zaburzenia wczesnego rozwoju dziecka. Ponadto może wpływać na rozwój i pogłębienie cukrzycy, chorób wątroby, zaburzeń zdrowia psychicznego, otyłości i białaczki dziecięcej. Zewnętrzne koszty zdrowotne zanieczyszczenia powietrza Unii Europejskiej szacuje się na od 330 do 940  miliardów euro każdego roku, co stanowi równowartość 3 – 9% PKB UE. Zanieczyszczenie to wykazuje również negatywny wpływ na przyrodę: różnorodność biologiczną w Europie, plony rolne i roślinność. Straty w zbiorach rolnych spowodowane zanieczyszczonym powietrzem szacuje się na 3 mld euro rocznie.          
Komisja Europejska przedstawiła propozycje, które mogłyby pomóc w rozwiązaniu problemu wysokich stężeń zanieczyszczenia powietrza, stanowiącego zagrożenie dla zdrowia publicznego. Wszycy czekamy na wprowadzenie regulacji zaproponowanych przez Parlament Europejski oraz liczymy na szybkie działania. Jesteśmy poważnie zaniepokojeni zamiarem Rady, dotyczącym osłabienia ogólnego poziomu ambicji regulacji, co skutkować będzie około 16 000 dodatkowymi przedwczesnymi zgonami w UE rocznie (1). Jesteśmy również zaniepokojeni dużą liczbą odstępstw i elastyczności proponowanych przez Radę, które naruszyłyby cel dyrektywy, dążący do redukcji zanieczyszczenia powietrza i zapobiegania przedwczesnym zgonom (2).     
My, niżej podpisani przedstawiciele organizacji działających na rzecz zdrowia publicznego, społeczeństwa obywatelskiego i środowiska prosimy o wsparcie następujących pięciu priorytetów dla negocjacji trójstronnych:             
–  Wsparcie zobowiązania redukcji emisji odpowiadające co najmniej 52% poprawie zdrowia publicznego w 2030 w całej UE, zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego – zwłaszcza bez osłabienia zobowiązań do redukcji emisji amoniaku i PM2.5;
–  Wsparcie prawnie wiążących celów dla 2025 roku zgodnie z wnioskiem Parlamentu Europejskiego. Niezwłoczne działania na rzecz walki z zanieczyszczeniem powietrza muszą stać się zdecydowanym priorytetem; 
– Odrzucenie zbędnej elastyczności, która może w rzeczywistości rozmyć ambitne zapisy dyrektywy, takiej jak dostosowywanie się do wskaźników emisyjnych czy trzyletni okres rozliczeniowy; 
– Pozostawienie zapisów o zobowiązaniach dotyczących redukcji emisji metanu w dyrektywie jako sposobu na przeciwdziałanie tworzeniu się ozonu w warstwie przyziemnej. Wzywamy również do uregulowania szkodliwych emisji rtęci; 
– Zapewnienie społeczeństwu prawa do dostępu do informacji, udziału w tworzeniu krajowych programów kontroli zanieczyszczenia powietrza oraz dostępu do sądów, jeśli działania rządu nie są zgodne z zapisami dyrektywy.
Oddychanie czystym powietrzem jest jednym z najbardziej podstawowych potrzeb człowieka. Każdy obywatel Unii ma prawo do życia i pracy w środowisku niezagrażającym ich zdrowiu, lecz mu sprzyjającym.  
Osiągnięcie dobrej jakości powietrza wymaga zdecydowanych działań i zaangażowania na szczeblu UE. Czas, by już teraz podjąć te działania. Każda zwłoka poskutkuje dodatkowymi zgonami, utratą zdrowia oraz cierpieniem, a także dodatkowym obciążeniem służby zdrowia.
Z góry dziękuję za pomoc.         
Z poważaniem,
 
Jeremy Wates sekretarz generalny European Environmental Bureau (EEB)
W imieniu:
European Environmental Bureau – EEB
Health and Environment Alliance – HEAL
Air Pollution & Climate Secretariat – AirClim
Client Earth
Transport and Environment – T&E
Greenpeace
Friends of the Earth Europe – FoEE
World Wild Fund for Nature Europe – WWF
BirdLife Europe
The European Public Health Alliance – EPHA
The European Respiratory Society – ERS
European Federation of Allergy and Airways Diseases Patients Associations – EFA
Compassion in World Farming – CIWF
European COPD Coalition – ECC
European Academy of Allergy and Clinical Immunology – EAACI
European Cyclists’ Federation – ECF
EU Federation of Organic Agriculture Movements – IFOAM – EU
Slow Food
Change Partnership
The Cancer Prevention and Education Society, UK
Clean Air in London, UK
Alliance for Cancer Prevention, UK
Health Equalities Group – HEG, UK
Royal College of Physicians, London, UK
Naturschutzbund Deutschland – NABU, Germany
Friends of the Earth Germany – BUND, Germany
Deutsche Umwelthilfe – DUH, Germany
Der Deutsche Naturschutzring – DNR, Germany
Long fonds, Netherlands
Milieu Defensie, the Netherlands
Natuur en Milieu, Netherlands Leefmilieu, Netherlands
MOBilisation for the Environment, Netherlands
Vereniging Nederlands Cultuurlandschap, Netherlands
Asthma and Allergies Association, France
France Nature Environnement – FNE, France
 

(1) W swoim wystąpieniu podczas debaty Rady Ochrony Środowiska w dniu 16 grudnia 2015 roku, komisarz Vella oszacował, że każde jednoprocentowe odstępstwo od proponowanego przez Komisję poziomu 52% poprawy jakości zdrowia doprowadziłoby do około 4000 dodatkowych przedwczesnych zgonów w roku 2030. Odstępstwo czteroprocentowe proponowane przez Radę powodowałoby zatem około 16.000 dodatkowych przedwczesnych zgonów UE w 2030 roku.

(2) Komentarze NGO dotyczące różnego rodzaju elastyczności we wdrażaniu dyrektywy zaproponowanych przez Komisję Europejską oraz Radę można znaleźć tutaj: http://www.eeb.org/index.cfm/library/flexibilities-in-the-national-emission-ceilings-nec-directive-undermining-effective-law-making/